Değerli İstamonu Okuyucuları;
Geçen hafta son 10 yılda ülkemizde değişen yatırım teşvik sisteminin gidişatı üzerinde durmuştuk. Bu hafta ise yatırım teşvik sisteminde mevcut uygulamalardan bahsedeceğim. Yeni yatırım teşvik sistemimizde yatırımlar için sağlanan destek unsurları 4 uygulama kapsamında yatırımın yapılacağı sektör, yatırımın tipi ve yatırımın yapılacağı yere göre yatırımcılara sunulmaktadır.
Bu uygulamalar; genel teşvik uygulamaları, bölgesel teşvik uygulamaları, büyük ölçekli yatırımların teşviki, stratejik yatırımların teşviki şeklindedir. Her uygulama farklı destek unsurları içermektedir. Öncelikle, bu uygulamaların kapsamını sizlere aktarmak istiyorum.
Genel teşvik uygulamaları, teşvik edilmeyecek yatırım konuları arasında yer almayan yatırımlar haricinde, hemen hemen tüm yatırım tipleri ve yatırım konuları için uygulanabilmektedir. Daha ziyade İstanbul, Ankara, İzmir gibi bölgesel teşviklerden yararlanma imkanı sınırlı olan büyük illerde yatırımcıların tercih ettiği bir uygulamadır. İstanbul’un da içinde bulunduğu 1. Bölge ile 2. Bölge illerinde asgari 1 milyon TL, diğer bölge illerinde ise asgari 500 bin TL’lik yatırımlara sunulabilmektedir. Bu uygulamadan yararlanmak için alınacak bir yatırım teşvik belgesi sadece, KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti sağlamaktadır.
Bölgesel teşvik uygulamaları ise Kastamonu’da yatırımcılarımızın faydalanması için yoğun çaba sarf ettiğimiz teşvik uygulamasıdır. Çünkü, özellikle küçük ve orta ölçekli yatırımlar için en ulaşılabilir, en yoğun destek unsurları içeren uygulama budur. Kastamonu’da yapılacak bir yatırıma sunduğumuz bölgesel teşvik belgesi ile yatırım döneminde yatırım yeri tahsisi, KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti ve faiz desteği, işletme döneminde ise sigorta primi işveren hissesi desteği ile gelir/kurumlar vergisi indirimi gibi desteklere ulaşılabilmektedir. Örneğin, Kastamonu’da bu destekleri kapsayan bir yatırım teşvik belgesi ile mobilya imalatı fabrikası kurmak istiyorsak, projesi, binası, makinesi, yardımcı ekipmanı, montajı dahil 1 milyon TL yatırım yapmanız yeterli. Ama, İstanbul’da bu sektörde 50 milyon TL’lik bir yatırımınız olsa dahi ancak genel teşvik uygulamalarından yararlanabileceksiniz, bölgesel teşvik uygulamalarından yararlanma şansınız yok.
Büyük ölçekli yatırımların teşviki, ülkemizin AR-GE yoğun sektörlerdeki kapasitesini artırmak, teknolojik dönüşümünü sağlamak amacıyla Ekonomi Bakanlığı tarafından belirlenen on iki farklı sektörde yapılacak yatırımlar için kurgulanmıştır. İlaç üretimi yatırımlarından, motorlu kara taşıtı imalatına kadar, yatırım konusuna göre 50 milyon TL ile 1 milyar TL arasında minimum yatırım şartı talep edilen büyük ölçekli yatırımlarda, yatırımcılara sunulan teşvik uygulamasıdır. Bu yatırımlarda da bölgesel teşvik uygulamalarındaki destek unsurları farklı oran ve sürelerle uygulanmaktadır.
Yeni yatırım teşvik sistemi ile teşvik sistemimize yeni bir uygulama olarak giren stratejik yatırımların teşviki ile üretim yapısının dönüşümüne katkı sağlamak üzere, özellikle yurt içi üretim kapasitesinin ithalatı karşılamadığı ara malların veya ürünlerin üretiminin özendirilmesi hedeflenmektedir.
Bir yatırım konusunun stratejik yatırımların teşviki kapsamında değerlendirilebilmesi için sabit yatırım tutarının en az 50 milyon TL olması, yatırım konusu üretimle ilgili yurt içi üretim kapasitesinin aynı ürünün ithalatından az olması, rafineri ve petrokimya yatırımları hariç, diğer yatırım konularında yapılacak yatırımlarda asgari %40 katma değer sağlanması, yatırım tamamlandığında üretilecek olan (yurt içi üretimi olmayan ürünler hariç) ürünler için Türkiye’deki toplam ithalat değerinin son bir yıl itibarıyla en az 50 milyon $ olması gerekmektedir. Stratejik yatırım olarak tanımlanan bu yatırımlara sağlanan destek unsurları bölge ayırımı gözetilmeden, en büyük oranlarla yatırımcıya sağlanır. Bölgesel teşvik uygulamalarındaki destek unsurları, bu uygulamada da aynen bulunmaktadır. 500 milyon TL üzerindeki yatırımlarda ilave olarak KDV iadesi de yatırımcılara sağlanmaktadır.
Saygılarımla