Yabancı Paraların ve Altın Hesaplarının Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüştürülmesinden Elde Edilen Kazançlara İlişkin İstisna Uygulaması

Enflasyon düzeltmesinin 2023 yılı sonuna kadar ertelenmesi ile 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını ve/veya altın hesabı bakiyelerini Türk Lirasına çeviren kurumlar vergisi mükelleflerinin dönüşüm sebebiyle doğan kur farkı kazançları ile bu kapsamda açılan vadeli Türk lirası (TL) mevduat ve katılma hesaplarından elde edecekleri faiz, kâr payı ve diğer gelirlerin gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmesini düzenleyen 7352 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 29 Ocak 2022 Tarihli ve 31734 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve aynı gün yürürlüğe girmiştir.

  İstisnanın Kapsamı:

İstisnanın kapsamına, kurumların,

• • • 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar ve altın hesapları ile
    • 1/1/2022 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) açılan/açılacak işlenmiş ve hurda altın hesabı bakiyelerinin,

1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 4’üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (I) numaralı bendinin (g) alt bendi hükmüne istinaden TL mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden 2022 yılı sonuna kadar TL’ye çevrilerek, en az 3 ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirilmeleri durumunda ortaya çıkan/çıkacak kazançlar girmektedir.

Yukarıda kapsamı tarif edilen yabancı paralar ile altın hesaplarının, yine yukarıda belirtilen mevzuat uyarınca TL mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında olmaksızın, en az 3 ay vadeli olsa dahi Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi halinde istisnadan yararlanılamayacaktır. Diğer bir ifadeyle, istisna sadece kur korumalı TL ve katılma hesaplarına dönüşüm halinde uygulanabilecektir.

Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir vergisi mükellefleri de aynı şartlarla bu istisnadan yararlanabilirler (KVK Geçici Md.14/5).

İstisna uygulanabilmesi için yabancı paralar ve altın hesaplarının 31/12/2021 tarihli bilançolarda yer alması şarttır. Ancak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesapları için böyle bir şart aranmamaktadır. Yasal düzenlemeye göre, 31/12/2021 tarihinden sonra (1 Ocak 2022’den itibaren) açılan işlenmiş ve hurda altın hesap bakiyelerinin, 2022 yılı sonuna kadar TL’ye çevrilmesi ve bu suretle elde edilen TL varlıkların TL mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirilmesi halinde istisnadan yararlanmak mümkündür.

Kanunun yayımlanmasından önce TL’ye geçenlere istisna uygulanacak mı?

Evet, tebliğ taslağında, dönüşüm işleminin kanunun Resmî Gazete’de yayım tarihinden önce yapılmasının istisnadan yararlanmaya engel teşkil etmeyeceği açıklanıyor.

Eğer tebliğ bu şekilde çıkarsa kurumlar 11 Ocak 2022 tarihinden itibaren TL’ye dönüştürerek açtıkları kur korumalı hesaplar için istisnadan yararlanabileceklerdir.

Dönüşümün 17 Şubat 2022’e kadar yapılması halinde şu kazançlar için istisnadan yararlanılacak:

– 2021 yılı dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı gelirlerinin son 3 aya (1.10.2021-31.12.2021 tarihleri arasına) isabet eden kısmı,

– Yabancı paraların TL’ye çevrildiği tarihte oluşan kur farkı gelirleri (Örneğin dönüşümün 17 Şubat tarihinde yapıldığını varsayarsak 1 Ocak -17 Şubat/2022 tarihleri arasına isabet eden pozitif kur farkları),

– Açılan kur korumalı TL mevduat ve katılma hesapları için geçici vergi ve kurumlar vergisi dönem sonu değerlemesi sebebiyle hesaplanan gelirler,

– Vade sonunda elde edilen faiz, kar payları ve diğer gelirler (destek ödemeleri dahil).

Dönüşümün 17 Şubat 2022’den sonra yapılması halinde ise şu kazançlar için istisnadan yararlanılabilecek:

-Yabancı paraların TL mevduat ve katılma hesaplarına aktarıldıkları tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin başından, TL mevduat ve katılma hesabının açılış tarihine kadar olan döneme ilişkin kur farkı kazançları,

-TL mevduat ve katılma hesaplarının (vadesinden önceki tarihte sona eren geçici vergilendirme dönemleri dahil olmak üzere) dönem sonları itibarıyla tahakkuk eden faiz gelirleri ve kar payları,

-Bu hesaplardan vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payı gelirleri ile diğer kazançlar (destek ödemeleri dahil).