Döviz piyasaları
Döviz piyasaları (Forex olarak da bilinir) yatırımcıların döviz alıp sattığı pazardır. Dünyanın en eski kurumlarından biridir. Tarihi, Roma İmparatorluğu’na hatta daha öncesine dayanır.
Yükseliş ve düşüşler
Bir ülkede faiz oranlarının yüksek olması, devlet tahvilleri ve ülkede diğer yatırım fırsatlarının, faiz oranlarının düşük olduğu bir ülkeye kıyasla daha karlı olacağı anlamına gelir. Oranlar, düşükse ve insanlar o para birimindeki yatımlarını elden çıkarıyorsa, kur düşer.
Fikrin özü: Ülke durumunun barometresi
Ödemeler dengesi
Ödemeler dengesi ülkenin uluslararası ekonomik ilişkilerini anlamak için temel rehberdir.
Sonuçta, bir ülkeyi gelecekte refahın mı yoksa ayakta kalabilmek için Uluslararası Para Fonu (IMF) desteğinin mi beklediğini anlatan önemli bir göstergedir.
Cari işlemler ve sermaye hesapları
Cari işlemler hesabı, eğer bir ülke ihraç ettiğinden çok daha fazla mal ve hizmet ithal ediyorsa, büyük bir cari işlem açığı olacaktır. Amerika ve İngiltere 1980’lerden bu yana neredeyse her sene cari işlemler açığı vermiştir çünkü dünyanın geri kalanına ihraç ettiklerinden fazlasını ithal ederler. Çin bugün dünyanın fabrikası olarak tanımlanır çünkü dünyanın her yerine büyük miktarda mal gönderir. Yabancı yardım paralar gibi tek taraflı deniz aşırı para transferleri de cari işlemler hesabının içine girer.
Sermaye hesabı, eğer Japonya, Amerika’ya milyonlarca dolarlık araba satıyorsa, elindeki dolar birikecektir. Bunu ya Amerika’da yatırım yaparak ya da parayı Amerika’daki bankalara yatırarak harcaması gerekir. Bu yüzden mesela 1990’lar ve 2000’ler boyunca Amerika ve Batı ülkeleriyle ticaretinde fazlalık veren Çin, bu dolar birikimini kullanarak trilyonlar değerinde Amerikan yatırımı satın aldı.
Zararsız açıklar
Bir ülkenin makul düzeyde bir cari işlem açığına sahip olması tamamen sağlıklı bir durumdur.
Döviz kuru düştükçe, ülkenin ihracatı ucuzlar ve yabancılar için çekici hale gelir.
Ülkelerin cari işlemler açıkları ve fazlalarını takip etmek ve ödemeler dengesinin yapısını anlamak gerekir. Bu tip istatistikler, ülkenin gelecek refahı için mihenk taşıdır.
Fikrin özü: Ülkenin uluslararası ekonomik ilişkileri için muhasebe defteri
