ANONİM ŞİRKETLER
A- KURULUŞA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
1- YENİ TTK’ya göre; anonim şirketler en az kaç kişi tarafından kurulabilecektir?
YENİ TTK’ya göre; anonim şirketler, bir veya birden fazla gerçek ya da tüzel kişi tarafından kurulabilecektir.
2- YENİ TTK’ya göre; anonim şirketin sermayesi asgari kaç Türk Lirası olmalıdır?
En az 50.000 TL olmalıdır.
3- Anonim şirketin kuruluş işlemlerini denetleyecek işlem denetçisi tarafından hangi hususlar incelenecektir?
Anonim şirketin kuruluşunu inceleyen işlem denetçisi veya işlem denetçilerince aşağıda yer verilen hususlar incelenecektir.
1- Payların tamamının, kurucular tarafından taahhüt edilip edilmediği,
2- Nakdi sermaye konuluyor ise bu sermayenin en az % 25’inin bankaya yatırılıp yatırılmadığı ve buna ilişkin banka mektubunun kuruluş belgeleri arasında yer alıp almadığı,
3- Ayni sermaye konuluyor ise bunların değerlerinin mahkemece atanan bilirkişilerce tespit edilip edilmediği, düzenlenen değerleme raporunun mahkemece bir kararla onaylanıp onaylanmadığı,
4- Kurucu menfaatlerinin Kanun’a uygun olup olmadığı,
5- Kurucular beyanı ile ilgili açık bir uygunsuzluğun, aşırı değerlemenin, işlemlerde görünür bir yolsuzluğun bulunup bulunmadığı,
6- Kuruluş belgelerinin mevcut olup olmadığı,
7- Gerekli noter onaylarının ve izinlerinin alınıp alınmadığı.
4- Anonim şirketin kuruluşuna yönelik olarak YENİ TTK ile getirilen düzenlemeler hangi tarihte yürürlüğe girecektir?
01/07/2012 tarihinde yürürlüğe girecektir.
5- YENİ TTK’ya göre, nakden taahhüt edilen sermayenin en az % 25’inin şirketin tescili öncesinde bankaya yatırılması gerekmektedir.Sermayenin ödenmeyen % 75’lik kısmı hangi sürede şirkete ödenmek durumundadır?
YENİ TTK’ya göre, % 75’lik kısmın, şirketin tescilini izleyen 24 ay içerisinde ödenmesi gereklidir.
6- YENİ TTK’ya göre; anonim şirketler, esas sözleşmelerinde sayılan işletme konuları dışında kalan ticari bir işlemi yapabilecekler midir?
1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren bir anonim şirket, esas sözleşmesindeki işletme konuları arasında örneğin otel işletmeciliği yer almasa bile satışa çıkarılan oteli alabilecektir.
B- BORÇLANMA YASAĞINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
7- YENİ TTK’ya göre; anonim şirket pay sahiplerinin (ortakların)şirkete borçlanamayacakları, borçlanırlarsa da cezalandırılacakları doğru mu?
YENİ TTK’da, iştirak taahhüdünden doğan borç hariç pay sahiplerinin (ortakların) şirkete borçlanması yasaklanmıştır.
Eğer borç şirketle, şirketin işletme konusu ve pay sahibinin işletmesi gereği olarak yapılmış bulunan bir işlemden doğmuş ise ve emsalleriyle aynı veya benzer şartlara tabi tutulmuşsa, bu durum da borçlanma yasağının dışında kalmaktadır.
8- Borçlanma yasağına aykırı olarak şirkete borçlanan pay sahipleri (ortakları) hakkında uygulanacak adli para cezasının Türk Lirası karşılığı ne kadardır?
YENİ TTK’da, borçlanma yasağına aykırı davranan pay sahiplerinin (ortakların) üçyüz günden az olmamak üzere adli para cezasıyla cezalandırılacakları hüküm altına alınmıştır.
9- Borçlanma yasağı hangi tarihte uygulamaya girecektir?
Pay sahiplerinin (ortakların) şirkete borçlanma yasağı 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren uygulamaya girecektir. Anılan tarih sonrasında borçlanma yasağına aykırı şekilde şirketten borç alan pay sahipleri cezai müeyyideye tabi olacaklardır.
10- 1 Temmuz 2012 öncesinde ortağı olduğu anonim şirkete, borçlanma yasağı kapsamında borcu bulunan ortaklar, bu borçlarını hangi tarihe kadar şirkete ödemek zorundadırlar?
YENİ TTK’nın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl içinde, nakdî ödeme yaparak tamamen tasfiye etmek zorunda oldukları, borcun kısmen veya tamamen başkası tarafından üstlenilmesi, borç için kambiyo senedi verilmesi, ödeme planı yapılması veya benzeri yollara başvurulmasının bu madde anlamında tasfiye sayılmayacağı, bu süre içinde tasfiye gerçekleşmemişse, bu kişiler hakkında
cezai müeyyide uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Konuyu örneklersek, anonim şirket ortağı Ali Bey’in şirkete 300.000 TL borcu bulunmaktadır. Ali Bey’in bu borcunu, şirkete 1 Temmuz 2015 tarihine kadar nakit olarak ödemesi gerekmektedir. Aksi takdirde, Ali Bey cezai müeyyideyle karşılaşacaktır.
11- YENİ TTK’ya göre; halka açık olmayan anonim şirketlerde de ortaklara kâr payı avansı ödenebilecek mi?
Dönem sonunda dağıtılacak kâra mahsuben üçer aylık dönemler halinde oluşan kârların avans olarak ortaklara dağıtılabilmesine olanak tanınmıştır.
Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca sadece halka açık anonim şirketlere tanınan bu imkân YENİ TTK ile halka açık olmayan anonim şirketlere de tanınmıştır.Avans tutarının, dönem
sonunda oluşan ve dağıtılabilir kârdan fazla olması halinde ise fazlaya ilişkin tutarların, ortaklar tarafından şirkete iadesi gerekecektir.
