Bakanlar Kurulu Kararına göre şirketlerin denetime tabi olması için ölçütler şöyledir:
1) Aktif toplamı 50 milyon TL ve üzeri,
2) Yıllık Net Satışlar 150 milyon TL ve üzeri,
3) Çalışan sayısı 200 kişi ve üzeri.
Üç ölçütten ikisini üst üste iki hesap dönemi sağlaması gerekir. Birbirini takip eden hesap dönemlerinde sağlanan iki ölçütün aynı ölçütler olması şart değildir.
Buna göre, hesap dönemi takvim yılı olan anonim ve limited şirketler açısından, 2015 hesap dönemi finansal tablolarının bağımsız denetime tabi olup olmadığının belirlenmesinde, 01.01.2015 tarihinden önce sona eren son iki hesap dönemine ait bilanço (31.12.2013 ve 31.12.2014 tarihli bilançolar) ve gelir tablosu (2013 ve 2014 hesap dönemlerine ilişkin gelir tabloları) kullanılacaktır. Son iki hesap döneminde yeni belirlenen üç ölçütten ikisini üst üste sağlayanlar 2015 hesap dönemi için bağımsız denetime tabi olacaklardır. Yukarıda belirtildiği üzere, birbirini takip eden dönemlerde sağlanan iki ölçütün aynı ölçütler olması şart değildir.
Bu ölçütlerin nasıl uygulanacağı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun (KGK) yayımladığı usul ve esaslar ile belirlenmiştir.
Denetime tabi şirketler, tek başına veya bağlı ortaklıkları ve iştirakleri ile birlikte genel kriterlerden en az ikisine ait sınırların art arda iki hesap döneminde altında kalması durumunda izleyen hesap döneminden itibaren denetim kapsamından çıkmaktadırlar. Keza, denetime tabi şirketler, tek başına veya bağlı ortaklıkları veya iştirakleri ile birlikte genel kriterlerden en az ikisinin sınırlarının %20 veya daha fazla altında kalması durumunda da izleyen hesap döneminden itibaren kapsam dışına çıkmaktadırlar.
Buna göre, 2014 hesap döneminde denetime tabi olan bir şirketin 31.12.2014 tarihli bilançosunda yer alan aktif toplamı ile 2014 yılı net satışları ve çalışan sayısı yukarıda belirtilen yeni kriterlerin en az ikisine ilişkin sınırların %20’den fazla altında kalması halinde bu şirket 2015 hesap dönemi için denetim kapsamından çıkacaktır.
Bağımsız denetçi seçimi
Bilindiği gibi, denetçinin şirket genel kurulunca seçilmesi gerekir. Denetçinin her faaliyet dönemi ve her halde görevini yerine getireceği faaliyet dönemi bitmeden seçilmesi şarttır. Seçimden sonra yönetim kurulu, gecikmeksizin denetleme görevinin hangi denetçiye verildiğini tescil ettirmek ve Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde ilan ettirmek zorundadır. (6102 sayılı TTK, Md.399/1)
