Tüm dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan Covid-19 salgını çok hızlı yayılarak büyük bir tehlike arz ediyor. Bu tehlikeli salgın nedeniyle sağlık sektörü tüm hızıyla çalışmaktayken diğer sektörler için bunu söylemek maalesef pek de mümkün değil. Covid-19 salgını nedeniyle işverenlerin bir bölümü evden çalışma yöntemini uygularken büyük bir bölümü ise tüm dünyayı saran bu tehlikeli salgın nedeniyle maddi sıkıntı çekmelerinden dolayı çalışanlarına ücretsiz izin kullandırmak zorunda kalıyor.
Peki nedir bu ücretsiz izin ve şartları;
Ücretsiz izne ayrılan işçinin bu süre zarfında iş sözleşmesi askıda kalmaktadır. Ücretsiz izne ayrılan işçiye ücretsiz izne ayrıldığı süre için ücret ödenmez ve adına sigorta primi beyan edilmez. Mevzuatımızda ücretsiz izin, işçinin talebine bağlı olarak ve sınırlı şekilde düzenlenmiştir. İşçinin talebine bağlı ve işverenin rızasının aranmadığı bu sınırlı ücretsiz izin haklarını şu şekilde sıralayabiliriz.
–Doğum yapan kadın işçi, on altı haftalık sürenin bitiminden veya çoğul gebelik halinde on sekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilebilir.
–Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam dört güne kadar ücretsiz izin verebilir.
–Analık izni olan 16 haftalık sürenin bitiminden itibaren çocuğun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla kadın işçiye, üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın ve erkek işçilere ise istekleri halinde ilk doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün ve sonraki her doğum için 180 gün haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilebilir.
İşverenler tarafından ise ücretsiz izin kullandırılmasına ilişkin mevzuatımızda bir düzenleme bulunmamaktadır.
Başka bir söylemle, işveren tarafından tek taraflı olarak işçileri ücretsiz izne çıkarma hakkı bulunmamaktadır.
Ancak işverenin işçiyi ücretsiz izne çıkarma teklifini işçinin kabul etmesi halinde söz konusu olabilmektedir. Aksi halde işverenin, işçinin rızası olmaksızın ücretsiz izne çıkarılmasında ve ücretsiz izin olarak kabul edilmeyip haksız fesih hükümleri uygulama alanı bulacaktır.
İşveren bu haksız fesih nedeniyle işçiye Kıdem ve İhbar Tazminatı ödeme zorunluluğuyla karşı karşıya kalacaktır.
