Hüseyin Karadeniz ile SÜRMANŞET’in Konuğu: Aydın Mıstaçoğlu…

40 yaşında genç bir işadamı… Ülke çapında 4000 bayiye hizmet veren, mobil iletişim alanında önde gelen ve yüzlerce çalışanı olan bir grubun başında. 2012 ciro beklentisi 1 milyar TL… 10 yıl gibi bir süre de elde edilen bunca başarının başını döndürmemesi, kişiliğinde sapmalara ve tevazuunda azalmaya neden olmaması aldığı aile terbiyesinden ve omurgasını oluşturan sağlam karakterinden olsa gerek.

***

Mıstaçoğlu Şirketler Grubu’nun ticari serüveni nasıl başladı?

Çocukluğumdan beri ticarete merakım vardı. 9 yaşından itibaren yaz tatillerinde Cağaloğlu’nda çıraklık yapardım. Liseden sonra Sultanhamam’da tekstil işinde çalışmaya başladım. Çalıştığım işyerlerinde sevilir, sayılırdım. Zaman zaman iş teklifleri gelirdi; ‘hayır ben buradan çıkınca kendi işimi kuracağım’ derdim.
1993 yılında Kocamustafapaşa’da 40 m2 bir dükkanda; bir masa bir kasayla oto alarmları, oto müzik sistemleri montaj ve pazarlamasıyla iş hayatına girdik.

Telekomünikasyona nasıl geçiş yaptınız?

1994 yılı Türkiye’nin GSM ile tanışma yılıdır, bizim iş hayatımızın dönüm noktası. Tansu Çiller’in Başbakan olduğu dönem…Cep telefonunun ülkemizde gelecek vaat ettiğini gördük ve bütün konsantrasyonumuzu bu yöne kaydırdık.
Aslında kolay bir karar değildi bu. Oto alarm-müzik sistemleri ve oto mobil telefonları ile ilgili önemli bir yer edinmişken, ani bir manevrayla sektör değiştirmek riskli bir durumdu. Hatta bize; deli misiniz, ne olacağı belli olmayan bir sektöre giriyorsunuz dediler. Çünkü gerçekten işlerimiz çok iyiydi. Otomobiller dükkanın önünde uzun kuyruklar oluşturuyordu.

Gelinen noktada, doğru karar vermişim diyor musunuz?

Evet… Çok şükür. Belli bir süre sonra şube açmaya başladık. Perakende mağazalar oluşturduk. Sonra bu hacim sıradan gelmeye başladı. Sektör içinden ve sektör dışından girişimcileri bayi yaptık. Bayi yaptıklarımızın arasında; beyaz eşya satıcısından tüpçüye kadar çok farklı sektörden girişimci vardı. Daha sonra işin toptancılığını yapmaya başladık. Profilo ve KVK’nın bayiliğini aldık. KVK’nın en büyük 3 iş ortağından biri bizdik.
2001 yılındaki ekonomik kriz döneminde dünyanın ikinci büyük cep telefonu markası Motorola’ya iş teklifi götürdük. Motorola Uzan grubuyla sorunlar yaşamıştı, Türkiye’deki Pazar payı yerlerde sürünüyordu. Motorola’ya iş hacmimizi ve çalışma prensiplerimizi anlattık, ürününüzü pazarlayalım dedik. Türkiye distribütörlüğünü aldık. Motorola’nın Türkiye’deki Pazar payını % 1’den % 25’e çıkardık.Sonra Siemens, Turkcell… Derken 2010’da Türk Telekom ve Avea’dan bize iş ortaklığı teklifi geldi; kabul ettik. 2010’dan beri Avea’nın sektörde % 100 büyümesinde önemli katkılar sağladık.

Başka hangi markaların distribütörlüğünü yapıyorsunuz?

Türkiye’de Mobiltel olarak; Nokia, IPhone, BlackBerry, HTC, Motorola, Sony gibi markaların distribütörlüğünü yapıyoruz. Türkiye’de bünyesinde en çok marka barındıran distribütör biziz. Telekomünikasyon ve bilişim sektöründe en büyük 5 şirket arasındayız. 4000 bayiye hizmet sağlıyoruz.

Biraz önce Motorola ve Uzanlar ilişkisinden söz ettiniz; neydi o yıllarda aralarında yaşanan?

Piyasa diliyle, Motorola Uzanlar’dan batak yedi! Telsim’in Türkiye’deki altyapısını ve baz istasyonlarını kuran, yüzbinlerce cep telefonu veren Motorola, Uzanlar’dan bunun bedelini tahsil edemedi, aralarında ihtilaf doğdu, olay mahkemeye intikal etti ve bildiğim kadarıyla Motorola mahkemeyi kazandı. Ticari etik gereği çok fazla yorum yapmak istemiyorum, ama şunu söyleyebilirim; bizimle iş ortaklığına giden Motorola Türkiye’de yeniden var oldu.

Sizin bir de Mobaks adında kendi üretiminiz olan bir markanız var. Bu marka hangi alanda hangi ürünleri üretip pazarlıyor?

Teknolojiye meraklı bir milletiz… Türkiye’de yılda 15 milyona yakın cep telefonu satılıyor ama aksesuar kullanımı dünyanın çok gerisinde. Bunun nedenlerini araştırdık ve gördük ki; tüketicimiz kaliteli ürün bulamadığı için aksesuar kullanımından uzak duruyor. Mobaks markasıyla mobil iletişim cihazları, cep telefonları, Ipod’lar, tablet bilgisayarlar gibi tüm mobil iletişim cihazlarında kullanım ve performans konforunu arttıran aksesuarlar üretmeye başladık. Önce Avea bayileriyle, şimdi tüm bayi ağımızla aksesuar satışlarımız devam ediyor ve beklentilerimizin üzerinde rağbet görüyor.

Sektörünüzdeki rekabet koşullarından söz eder misiniz?

Türkiye bakir bir pazar değil… Keşfedilmemiş bir pazar değil. Büyük bir pazar; yerli ve yabancı yatırımcının iştahını kabartıyor. Türkiye’nin mobil iletişim hacmi yıllık 2 buçuk milyar Euro. Böyle bir ortamda rekabet olmaması düşünülemez.

2010 yılında en hızlı büyüyen 5 şirket arasındaydınız, 2011’de sizin için yine büyüme yılı oldu. 2012 yıllık ciro beklentiniz nedir?

İçinde bulunduğumuz 2012 yılı yıllık ciro beklentimiz; 1 milyar TL.

Mıstaçoğlu Grubu’nun toplam kaç şirketi var?

6 şirketimiz var, bunlardan biri inşaat şirketi, diğerleri bilişim, telekomünikasyon ve mobil iletişimin farklı kollarında faaliyet gösteriyor.

Türkiye’de kullanıcın cep telefonu değiştirme sıklığı nedir?
Bu konuda Avrupa’nın gerisindeyiz. 6 ay da bir telefon değiştirildiği söyleniyor ama bu gerçekçi bir rakam değil. Yılda 12 milyon cep telefonu satılıyor. Bu hesaba göre 6 ay da değil 4 yılda bir telefon değiştiriliyor.GSM operatörlerinin kontratlı ve hediyeli satışları ve akıllı cihaz pazarının gelişmesiyle bu rakamın artacağını, yıllık 15-20 milyon adete ulaşacağını düşünüyorum.

Kayıt dışı cep telefonu pazarıyla ilgili neler söylersiniz?
ÖTV ile birlikte sektörün aylık satışı 1 milyon 400 binden 900 bine kadar düştüğünü söyleyebiliriz. Hükümet şimdiye kadar hiçbir ülke de olmadığı kadar sıkı tedbirler alarak bunu önlemeye çalışıyor, ama minareyi çalan bir şekil de kılıfını uyduruyor.

Yurtdışı yatırımlarınız var mı?
Evet… Kırgızistan’da şimdiye kadar yapılan en büyük Alışveriş Merkezini inşa ediyoruz. Bu; Kırgızistan’daki en büyük yabancı sermayeli yatırım.

Bütçesi nedir bu yatırımın?
60 milyon dolar… En az 60 farklı sektörden ihracatçıya iş kapısı açılacak bu yatırımla. Ülke ekonomisine katkı sağlayacağımız için mutluyuz.

Yıllık reklam bütçeniz ne kadar?
Bizim yaptığımız kampanya ve reklamlar üretici firmalarla ortak olduğu için bu konuda net rakam vermek zor olacak. Ama Mobiltel olarak şirket reklam bütçemiz yıllık 8-10 milyon dolar civarında.

Aile şirketlerinizin başında sizden başka kim var?
Biz dört kardeşiz; iki ablam var, birde ağabeyim Faruk Mıstaçoğlu. Şirketleri ağabeyimle birlikte yönetiyoruz.

Kastamonulusunuz… Memleketinize yatırım yapıyor musunuz?

Evet, Kastamonu Devrekaniliyim. Bizim sektörümüzle ilgili yatırım alanları yok Kastamonu’da. Şimdilik öyle bir yatırım kararımız yok ancak önümüzdeki zamanlar da inşaatla ilgili yatırımlarımız olabilir. Kastamonu’ya ilgili en büyük eksiğin erişim olduğunu düşünüyorum. Havaalanının hizmete girmesiyle Kastamonu’ya yapılan yatırımlar çoğalacaktır.

Kastamonu’ya hangi sıklıkta gidiyorsunuz?

Anne ve babam her yazı köyde geçirirdi. Annem rahmetli oldu. Allah uzun ömür versin babam sağ ve her yıl Nisan başından Ekim sonuna kadar memlekette kalır ve biz her bayram mutlaka gideriz memleketimize.

Genç bir işadamısınız; kaç yaşındasınız, iş hayatına atılmak isteyen gençlere tavsiyeleriniz neler?

1972 doğumluyum. Gençlere tavsiyem; önce kendilerine hedef belirlesinler. Bu hedef uzak varamam, bu hedef büyük ulaşamam demesinler. Belirledikleri hedefe ulaştıracak doğru iş alanlarını seçsinler.

Siz hedeflediğiniz yerde misiniz?

10 yıl önce bir arabamız bile yokken, 7 kasa BMW’m olsun istiyordum. E 5’in (D 100) yanında bir şirket merkezimiz, plazamız olsun istiyordum. Allah’a çok şükür oldu. Bugün yeni hedeflerimiz var, yarın da olacak. Önemli olan belirlediğimiz hedeflere; memleketimize, insanımıza, çalışanımıza faydalı insanlar olarak ulaşabilmek. Yıllar önce bir söz duymuştum; ‘Helalle haram bir arada durmaz’. En büyük sermaye, dürüstlük ve kredibilitedir. Edepli ve iyi ahlaklıysanız, doğru bir çizgiden ilerliyorsanız hedefe ulaşmamanız için bir sebep yok.

Evlisiniz… Kaç çocuğunuz var ve çocuklarınızdan beklentileriniz neler?

Evliyim, 3 çocuğum var; ikisi kız biri erkek. Kızlarımız büyüdü, bir Fransız okulunda tahsil görüyorlar. Oğlumuz, İTÜ’nün ilkokul bölümüne devam ediyor. Çocuklarımızdan beklenti değil de dileğim var; dürüst, namuslu, şerefli, itibarlı insanlar olarak yetişsinler bu bize yeter.

Mıstaçoğlu soyadı nereden geliyor, bir sözcük anlamı var mı?

Kastamonu’da herkes lakabıyla anılır. Mıstaçoğlu, Devrekani’de geniş bir sülalenin ortak adı, kelime anlamı yok.

Herhangi bir STK’da yöneticiliğiniz veya üyeliğiniz var mı? Kastamonu Dernekleriyle bağınız var mı?

Sektörümüzün derneği Mobisata’a üyeyim hemşeri dernekleriyle bir ilişkim olmadı.

Sosyal sorumluluk projeleriniz var mı?

Elbette var… Öğrenci bursları çeşitli yardımlar vs. ama bunları bazıları gibi afişe etmeden yapmaya gayret ediyoruz. Bu yardımların Allah’la kul arasında kalmasından yanayım.