1) Dernek defterlerine kayıtlar ne kadar süre içerisinde yapılmaktadır?
İşletme defteri esasında, kayıtlar 10 günden fazla geciktirilemez.
Bilanço defteri esasında ise, kayıtlar devamlı olarak muhasebe fişleri ve bordro gibi yetkili amirlerin imza ve parafını taşıyan belgelere dayanarak tutan derneklerde, işlemlerin yevmiye defterine 45 günden daha geç intikal ettirilmesine imkân vermez.
2) Yeni bir dernek kurduk. Derneğimizde hangi tür değişiklikleri nereye bildirmek zorundayız?
Dernekler, yerleşim yerlerinde meydana gelen değişiklikleri ‘‘Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi’’ ile (Dernekler Yönetmeliği EK-24); genel kurul toplantıları dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikleri ise ‘‘Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi’’ ile (Dernekler Yönetmeliği EK-25), değişikliği izleyen otuz gün içinde, mülki idare amirliğine bildirmekle yükümlüdür. Bu belgeler, Büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçeler hariç, diğer ilçelerde bulunan dernekler tarafından iki suret olarak verilir. Dernek tüzüklerinde yapılan değişiklikler ise, tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içerisinde, ‘‘Genel Kurul Sonuç Bildirimi’’ ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.
3) Derneklerin genel kurul toplantılarında, dernek üyesi olmayan kişiler divan heyetine seçilebilir mi?
31.03.2005 tarihli Dernekler Yönetmeliği’nin 15’inci maddesinde; ‘‘Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler. Kimlik belgesini göstermeyenler, belirtilen listeyi imzalamayanlar ile genel kurula katılma hakkı bulunmayan üyeler toplantı yerine alınmaz. Bu kişiler ve dernek üyesi olmayanlar, ayrı bir bölümde genel kurul toplantısını izleyebilir (…)’’ hükmü yer almaktadır.
Bu madde hükmünden anlaşılacağı üzere dernek üyesi olmayan kişiler sadece genel kurulu izleyebilirler. Bu kişilerin genel kurulda divan başkanı ya da yazman seçilmesi mümkün değildir.
4) 2 yıl önce bir dernek kurduk. Derneğimizin isminde ‘‘Cumhuriyet’’ kelimesini kullanmak istiyoruz. Bu konuda neler yapmalıyız?
Dernek adlarında; Türk, Türkiye, Milli, Cumhuriyet, Atatürk, Mustafa Kemal kelimeleri ile bunların baş ve sonlarına getirilen eklerle oluşturulan kelimeler, ilgili bakanlıkların görüşü alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığı’nın izni ile kullanılabilir.
5) Dernek çalışanı adına yetki belgesi düzenleyebilir miyiz? Yetki belgesi sadece dernek yönetim kurulu üyeleri adına mı düzenlenebilmektedir?
Dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle yönetim kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden ‘‘Yetki Belgesi’’ (Dernekler Yönetmeliği EK-19), dernek tarafından üç nüsha olarak düzenlenerek dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yetki belgesi için otomatik sıra numarası verilir. Yetki belgelerinin birer sureti derneklerbirimlerine verilir. Her bir yetki belgesi için otomatik sıra numarası verilir.
Yetki belgelerinin süresi, yönetim kurullarının görev süresi ile sınırlıdır. Yetki belgesi ile ilgili değişiklikler yönetim kurulu başkanınca on beş gün içerisinde dernekler birimine bildirilir. Dernek çalışanı adına yetki belgesi düzenlenmesinde herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.
6) Merkezi Samsun’da bulunan derneğimize bağlı, Ankara ve İstanbul’da temsilcilik açmak istiyoruz. Temsilciliği nasıl açabiliriz?
5253 sayılı Dernekler Kanunu’nun 24’üncü maddesi; ‘‘Dernekler, gerekli gördükleri yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla temsilcilikler açabilirler. Temsilcilikler, şube veya dernek genel kurullarında temsil edilemezler. Şubeler temsilcilik açamazlar. Temsilciliğin adresi, yönetim kurulu kararıyla temsilci olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından o yerin mülkî idare amirliğine bağlı olarak bildirilirler.’’ hükmüne amirdir.
Bu hükme göre temsilcilik için yönetim kurulu kararı ile temsilci olarak görevlendirilen kişinin belirlenmesi gerekmektedir. Kanunun 32’nci maddesinin (l) bendinde; ‘’22, 23 ve 24’üncü maddelerde belirtilen bildirim yükümlülüğünü, 19’uncu maddede belirtilen beyanname verme yükümlülüğünü yerine getirmeyen dernek yöneticilerine ve 24’üncü maddede belirtilen temsilcilere beş yüz Türk Lirası idarî para cezası verilir.’’ hükmü bulunmaktadır.
Bu hüküm gereğince açılan temsilciliklerin açıldığı mülki idare amirliğine bildirilmemesi durumunda hem görevlendirilen temsilcilere, hem de dernek başkanına idari para cezası kesilmektedir.
7) Dernek üyelerimiz için bir lokal açmak istiyoruz. Herhangi bir yerde lokal açabilir mi? Bunun için herhangi bir sınırlama var mı?
Derneğin yerleşim yerinin bulunduğu binada dernek lokali açılabilir. Ancak, dernek lokali olarak açılan yerin iç kapı girişinin diğer bağımsız bölüm veya oda ve benzeri gibi bölümlerden ayrı olması ve bunlara açılan kapılarının bulunmaması zorunludur.
