1) BİRDEN FAZLA SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA PRİM ÖDEMELERİM VAR HANGİSİNDEN EMEKLİ OLACAĞIM?
Çalışma yaşamı içerisinde, SSK, Bağ-kur ya da Emekli Sandığı’na prim ödemesi yapanların, hangisini şartlarına göre emekli olacağı da, çok sorulan sorulardan biridir.
Böyle bir durumda, 1 Ekim 2008’den önce sigortalı olanlar, son yedi yıl içerisinde, en fazla prim ödemesi yapılan hangisiyse (SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı), onun şartlarına göre emeklilik hakkı kazanılmaktadır.
Buna göre son yedi yıl içinde fazla prim ödenen statü şartlarına göre emeklilik hakkı kazanılacaktır.
Son yedi yılda eşit prim ödenmişse, en son tabi olunan sigortalılık statüsünden emekli olunuyor.
Örneğin; sigortalılığının, son 2.520 gün primin 1.259 günün SSK’ya, 1.261 gününü Bağ-Kur’a ödeyen biri, son yedi yıl içinde Bağ-Kur’a (1.261 gün), SSK’dan (1.259 gün) fazla prim ödediğinden, Bağ-Kur şartlarına tabi olarak emekli olacaktır.Ancak, bu kişinin son yedi yıl içinde 1.260 gün SSK’ya 1.260 gün Bağ-Kur’a prim ödediği varsayıldığında, en son primini hangi statüde ödediğine bakılacak ve en son prim ödediği statü şartlarıyla emekli edilecek.Son prim ödediği kurum Bağ-Kur ise, Bağ-Kur şartlarıyla emekli olacak.
1 Ekim 2008’den sonra sigortalı olanlar, çalışma hayatı boyunca hangi statüye fazla prim ödemişse, o statüden emekli olacak.
Örneğin; 10 Aralık 2008 tarihinde sigortalı olan birinin, 4.200 gün SSK’ya, 3.000 günde Bağ-Kur’a prim ödediğini varsayarsak, söz konusu kişinin fazla prim ödemesi yaptığı SSK şartlarıyla emekli olması gerekir.
2) HANGİSİNDEN EMEKLİ OLMAK DAHA KOLAY, (4/A) SSK MI? (4/B) BAĞ-KUR MU?
En çok sorulan soru budur belki de.Hangisinin emeklilik şartları daha hafif, hangisinde daha erken emekli olabilirim?
Genel olarak değerlendirildiğinde, SSK yani 4/a’lıların emeklilik şartları daha hafif.
9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında sigortalılığı başlayanlar;
• SSK’da, bayanlar 58 yaş ve 7.000 gün prim, erkek 60 yaş ve 7.000 gün prim ödemesi halinde emekli olabiliyor.
• Bağ-Kur’da ise, bayanlar 58, erkekler 60 yaş ve 9.000 ün prim ödemesi gerekiyor.
Buna göre, söz konusu tarihlerde sigorta başlangıcı yapan Bağ-Kur’lular, yaşları dolmasına rağmen prim gün sayıları yetersizce, SSK’ya geçerek emekli olmaları daha anlamlı.
Bunun için, 7.000 gün primin dolmasına 1.260 gün kala SSK’lı bir işe başlayarak, 1.260 gün prim yatırmaları halinde SSK şartlarına, göre emekli olabilecektir.
1 Mayıs 2008 ve sonrasında sigortalılık başlangıcı yapılmışsa,
• SSK’da bayanlarda 58 yaşını doldurma ve 7.200 gün prim ödeme koşuluyla, erkeklerde ise 60 yaşını doldurma ve 7.200 gün prim ödeme koşuluyla emekli olunabiliyor.
• Bağ-Kur’da, bayanlarda 9.000 gün prim ve 58 yaş, erkeklerde ise, 9.000 gün prim ve 60 yaş şartlarının birlikte sağlanması gerekiyor…
Eğer Bağ-Kur’luysanız, bayanlarda 58, erkeklerde 60 yaşınızı doldurduğunuzda 9.000 gün prim ödemesini tamamlayacağınız bugünden belirlidir.Buna göre, 7.200 gün prim ödemesine 1.260 gün kala, SSK ‘lı bir işe geçer ve sigortalı çalışarak 1.260 prim yatırırsanız, bayanlarda 58, erkeklerde 60 yaşınıza geldiğinizde, prim açısından 5 yıl daha az prim ödemesi yaparak emekli olabilirsiniz.
3) HİZMET BORÇLANMASI HANGİ DURUMLARDA YAPILABİLİR?
SSK (4/a), Bağ-Kur (4/b), Emekli Sandığı (4/c), isteğe bağlı sigortalı statüsünde olan herkes, hizmet borçlanması talep ettiği tarihte sigortalı olmak şartıyla, hizmet borçlanması yapabilmektedir.
Hizmet borçlanması talep edilecek haller (5510 Sayılı Kanun Madde 41);
• Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri (sadece SSK yani 4/a’lılar için)
• Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler,
• Memurların aldıkları ücretsiz izin süreleri (Sadece Emekli Sandığı yani (4/c’liler için),
• Sigortalı olmaksızın doktora öğreniminde veya tıpta uzmanlık için, yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğreniminde geçen süreler,
• Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal stajda geçen süreleri,
• Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,
• Grev ve lokavtta geçen süreler,
• Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri,
• Seçim kanunları gereğinde görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden aybaşına kadar açıkta geçirdikleri süreler, borçlanma kapsamına alınmıştır.
