A. Dernek Beyannamesi:
Dernekler Kanunu’nun 19.maddesine göre dernekler; yıl sonu itibarıyla faaliyetlerini, gelir ve gider işlemlerinin sonuçlarını düzenleyecekleri beyanname ile her yıl nisan ayı sonuna kadar mülki idare amirliğine vermekle yükümlüdürler.Beyannamenin düzenlenmesine ilişkin esas ve usuller Dernekler Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir.
İl merkezlerinde ve Büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçelerde bulunan dernekler beyannamelerini bir adet, diğer ilçe merkezinde bulunanlar ise iki adet olarak verirler.Temsilcilikler için ayrıca beyanname verilmez ancak, temsilciliklere ilişkin her türlü bilgiler dernek beyannamesinde gösterilir.
B. Yerleşim Yeri, Organ Ve Tüzük Değişiklikleri
Dernekler Yönetmeliği’nin, 92. maddesine göre dernekler; yerleşim yerlerinde meydana gelen değişiklikleri “yerleşim yeri değişiklik bildirimi”, genel kurul toplantıları dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikleri ise “dernek organlarındaki değişiklik bildirimi” doldurmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde, mülki idare amirliğine bildirmekle yükümlüdürler.Bu belgeler, Büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçeler hariç, diğer ilçelerde bulunan dernekler tarafından, iki suret olarak verilir.Dernek tüzüklerinde yapılan değişiklikler de, tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, “Genel Kurul Sonuç Bildirimi” ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.
C. Taşınmazların Bildirilmesi
Dernekler yönetmeliği’nin 93. maddesi uyarınca dernekler, edindikleri taşınmazları tapuya tescilinden itibaren otuz gün içinde matbu form şeklinde bulunan “taşınmaz mal bildirimi” doldurulmak suretiyle mülki idare amirliğine bildirmekle yükümlüdürler. Bu form, Büyükşehir belediyesi sınırları içinde kalan ilçeler hariç, diğer ilçelerde bulunan dernekler tarafından iki suret olarak verilir.
D. Genel Kurul Sonuç Bildirimi
Dernek Yönetmeliği’nin 17. maddesi uyarınca dernekler, olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren “Genel Kurul Sonuç Bildirimi” ve ekleri mülki idare amirliğine bildirilir.Divan başkanı, başkan yardımcıları ve yazman tarafından imzalanmış genel kurul toplantı tutanağı örneği, tüzük değişikliği yapılmışsa, tüzüğün değişen maddelerinin yeni ve eski şekli ile dernek tüzüğünün son şeklinin her sayfası yönetim kurulunca imzalanmış örneği, sandığı bulunan dernekler, sandıklarına ait genel kurul sonuç bildirimi ve eklerini bu maddede belirtilen usulde mülki idare amirliğine bildirirler.Genel kurul sonuç bildirimi ve eklerinin mevzuata uygunluğu dernekler birimlerince incelenir.Varsa, eksiklerin veya hataların giderilmesi ilgili derneklerden istenir.Eksiklik ve hataların giderilmemesi veya konusu suç teşkil eden fiillerin tespit edilmesi halinde gerekli yasal işlem yapılır.
E. Yurt Dışından Yardım Alınması
Dernekler Yönetmeliği’nin 18 ve 19. maddelerine göre dernekler, mülki idare amirliğine önceden bildirimde bulunmak şartıyla yurt dışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan ayni ve nakdi yardım alabilirler.Nakdi yardımların bankalar aracılığıyla alınması ve kullanılmadan önce bildirim şartının yerine getirilmesi zorunludur.Yurt dışından yardım alacak olan dernekler matbu şekilde hazırlamış “Yurtdışından Yardım Alma Bildirimi”ni iki nüsha olarak doldurup mülki idare amirliğine bildirimde bulunurlar.Bildirimin mülki idare amirliği tarafından onaylı bir örneği, ilgili bankaya verilmek üzere başvuru sahibine verilir.
F. Yabancı Derneklerin Yıllık Raporları
Dernekler yönetmeliği’nin 29. maddesine göre; Türkiye’de faaliyetlerine izin verilen yabancı dernekler, her yıl sonu itibariyle yaptıkları harcama gerektiren faaliyetlerle ilgili yıllık olarak hazırlayacakları “Türkiye’de Temsilcilik Açmasına İzin Verilen Yabancı Vakıf, Dernek ve Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşların Vereceği Faaliyet Bildirimi” nin iki nüshasını, merkezlerinin bulunduğu yerin valiliğine, takip eden yılın ilk iki ayı içinde verirler.Bu form ve eklerinin bir nüshası valiliklerce Bakanlığa gönderilir.Türkiye’de doğrudan uluslar arası faaliyette bulunmalarına izin verilen yabancı dernekler ise belirtilen nitelikteki formlarını, her yılın ilk iki ayı içinde, eğer faaliyet bir yıldan az süreli ise faaliyet sonunda, Türkçe olarak Bakanlığa verirler.Ayrıca, bu dernekler Türkiye’deki her türlü faaliyetlerine ilişkin yazılı ve görsel yayınların ikişer nüshasını Bakanlığa gönderirler.
G. Kamu Kurum ve Kuruluşları İle Yürütülen Ortak Projeler
Dernekler Yönetmeliği’nin 91 maddesine göre; Derneklerin, görev alanlarına ilişkin konularda kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği yapabilmesi, ortak bir projenin yürütülmesi şeklinde olur.Ancak, 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklıdır.Projelerin, toplumun ihtiyaç ve sorunlarına yönelik çözümler üretecek ve toplumsal gelişmeye katkı sağlayacak nitelikte olması şarttır.Yapılabilecek protokol çerçevesinde, projenin yürütülmesinden sorumlu olan, kamu kurum ve kuruluşu ile derneğin eşit sayıda temsilcilerinden oluşan ve tercihen koordinatörlüğünü dernek temsilcilerinden birinin yaptığı bir proje yönetim grubu oluşturulur.Protokolde, proje yönetim grubunda proje saymanı olarak dernek saymanının yer alması zorunludur.Proje yönetim grubu, yapılan protokol ve projenin örneğini EK-23’de gösterilen “Proje Bildirimi” ne ekleyerek, protokol tarihini izleyen bir ay içinde projenin tarafı olan dernek merkezinin bulunduğu yerin valiliğine vermekle yükümlüdür.
