Kastamonu Tanıtım Ajansı kurucusu Adem Salcıoğlu Kastamonu’nun en önemli turizm değerlerinden olan ve Ilgarini adıyla bilinen mağarada yakın zamana kadar bir Türk halkının yaşadığını bildirdi.

Kastamonu Tanıtım Ajansı kurucusu Adem Salcıoğlu, Kastamonu’nun en önemli turizm değerlerinden olan ve Ilgarini adıyla bilinen mağaraya dair bugüne kadar fark edilmeyen yeni bilgilere ulaştıklarını söyledi.

Mağarada yakın zamana kadar bir Türk halkının yaşadığını bildiren Salcıoğlu, “Geçmişte halk arasında Ilgar İni yani Ilgar Mağarası olarak anlatılan alan bugün Ilgarini adıyla anılıyor. Ilgar kelimesi yüzde 100 Türkçe bir kelime. Bölgede geçmişte Ilfarlar adıyla bir köy de bulunuyor. Bu bilgiler doğrultusunda şüphe bırakmayacak kanıtlara ulaştık. Bölgede yakın zamana kadar Ilgarlar adıyla anılan bir Türk halkı yaşıyordu ve buraya ismi onlar verdi.” dedi.

Bir süredir Kastamonu’nun kültürel, tarihi ve doğal değerlerinin ortaya çıkarılması, fark edilmesi ve korunarak değerlendirilebilmesi üzerine temel projeler hazırlayıp çalışmalar yapan Adem Salcıoğlu, bu kapsamda yayınlamaya başladığı Kastamonu Cep Derginin ikinci sayısında, Ilgar Mağarasına yaptığı geziye geniş yer verdi.

Pınarbaşı’na 36 kilometre mesafedeki Sümenler Köyü sınırlarında yer alan Ilgarini Mağarası hakkında kültürel anlamda uzun zamandır araştırma yaptığını söyleyen Salcıoğlu, uzun uğraşlar sonucu birçok soruya cevap bulan önemli bilgi ve belgelere ulaştığını söyledi.

Günümüzde mağaranın adının yanlış anıldığını, burasının geçmişte halk arasında Ilgar İni (Ilgar Mağarası) olarak anlatıldığını belirten Salcıoğlu, “Geçmişte halk arasında Ilgar İni yani Ilgar Mağarası olarak anlatılan alan bugün Ilgarini adıyla anılıyor. Ilgar kelimesi yüzde 100 Türkçe bir kelime. Bölgede geçmişte Ilfarlar adıyla bir köy de bulunuyor. Bu bilgiler doğrultusunda şüphe bırakmayacak kanıtlara ulaştık. Mağarada yakın zamana kadar Ilgarlar adıyla anılan bir Türk halkı yaşıyordu ve buraya ismi onlar verdi.” dedi.

Yaptığı araştırmalar sonucu ilk önce mağaranın doğru adını tespit ettiğini, bilginin doğruluğunu da Pınarbaşı Alan Rehberi Cemal Kaya tarafından onaylandığını kaydeden Salcıoğlu, yaptığı etimolojik araştırmalar sonucu Ilgar kelimesinin 14. yüzyılda Kıpçak Türkçesini anlayabilmek için hazırlanan Codex Cumanicus’ta ve 1870 yılında Paris’te yayınlanan Çağatay Türkçesiyle yazılmış eserlerden derlenmiş Dictionnaire Turk – Oriental’de yer aldığına dikkat çekerek şunları söyledi: “Ilgar kelimesine ilk olarak Almanlar ve İtalyanlar tarafından 14. yüzyılda Kıpçak Türkçesini anlayabilmek için hazırlanan Codex Cumanicus’ta rastlanıyor. Bu sözlüğe göre Ilgar; akın, çapul, doludizgin atlılarca yapılan saldırı anlamlarına geliyor. M. Pavet de Courteille tarafından, Çağatay Türkçesiyle yazılmış eserlerden derlenmiş ve 1870 yılında Paris’te yayınlanmış sözlük Dictionnaire Turk – Oriental’de ise Ilgar; koşu, yarış, yarışma, hızlıca sevk etmek, hızlı süvari gibi anlamlara geliyor. Genellikle Ahıska, Terekeme, Karapapak Türkleri’nde kullanılan Ilgar ismi, akın ve baskın anlamlarına geliyor. Kaynaklar gösteriyor ki Ilgar kelimesi kesinlikle Türkçe bir kelime.”

Aynı zamanda Osmanlı arşivlerinde yaptığı araştırma da ise Kastamonu’nun Daday nahiyesine bağlı Ilgarlar köyünün bulunduğunu doğrulayan bir belgeye ulaştığını söyleyen Salcıoğlu şöyle devam etti: “Ilgar, Türkiye’de ad ve soy ad olarak hala kullanılıyor, birçok yerleşim yeri de var. Devlet arşivlerinde ise 1706 tarihli belgede Daday nahiyesine bağlı Ilgarlar isimli bir köyden bahsediyor. Tımarla ilgili bir anlaşmazlık hususunda yazılmış bir dilekçe bu. O yıllarda Azdavay ve Pınarbaşı Daday’a bağlı olduğundan bahsedilen köyün Sorkun yaylasındaki yer olma ihtimali oldukça yüksek. Bugün olmayan bir köyün, 3 asır önce var olduğu kesin. Ne kadar eskiye gidebileceği konusunda bir fikrim olmamakla birlikte, son birkaç asır içinde, bu mağaraya adını verenler kesinlikle Türkler.”

Tespit ettiği yeni bilgilerin daha derin çalışmalar yapılabilmesi halinde bölge tarihi hakkında ciddi bilgilere kapı aralayabileceğini belirten Salcıoğlu, Ilgar Mağarası hakkında araştırma yapmaya devam edeceğini söyledi.

Bölgenin çok ciddi tarihsel bir zenginliği olduğunu ve bilimsel anlamda özenli çalışmalar yapılması gerektiğini ifade eden Adem Salcıoğlu, mağaranın korumacılığı ön planda tutarak kontrollü bir şekilde turizme kazandırılmasının ve bölge halkına katkı vermesinin önünün açılması gerektiğini kaydetti.

Kastamonu Tanıtım Ajansı Sahibi Adem Salcıoğlu mağaranın defineciler tarafından talan edildiğini belirterek “Bilimsel çalışmalar için maalesef çok geç kalınmış, daha da geç kalmamak için çalışmaların bir an önce başlaması gerekiyor.” diye konuştu.

Kastamonu Cep Dergiye Ulaşmak İçin Tıklayın.

Haber: İSTAMONU I ÖZEL