Türkiye’de bir yılda üretilen yaklaşık 42,5 milyar adet ekmeğin 2,1 milyarı çöpe atılıyor. İsrafın parasal değeri 1,5 milyar lira. Bu parayla 80 hastane, 500 okul inşa edilebiliyor.

İnsanlık tarihine eşit bir serüveni olan ekmek, insanlığın en ortak besin maddelerinin başında yer alıyor. Ülkemizde bir yılda üretilen toplam 42,5 milyar adet ekmeğin 2,1 milyarı israf ediliyor. Çöpe atılan ekmeğin parasal değeri 1,5 milyar lira. Bu parayla 80 hastane, 500 okul inşa edilebiliyor.

Dünyada her yıl 10 milyon insan açlıktan ölüyor

Ülkemizde ekmek israfının boyutları bu denli yüksekken, dünyada yaklaşık 870 milyon insan bir kuru ekmeğe muhtaç. Dünya genelinde yılda yaklaşık 10 milyon insan yetersiz beslenmeden oluyor. Türkiye’de ekmek israfının önüne geçmek için ilgili bakanlıkça çeşitli tedbirler alındı, kampanya düzenlendi. Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca düzenlenen ‘Ekmek İsrafını Onleme Kampanyası’na bir katkı da Ekmek Sanayi İşverenler Sendikası’ndan geldi. Buna göre, İstanbullular bayat ekmeklerini çöpe atmak yerine fırınlardan tazesiyle değiştirebilecek.

Bayat ekmeği getir, tazesini götür

Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca düzenlenen ‘Ekmek İsrafını Önleme Kampanyası’na bir katkı da Ekmek Sanayi İşverenler Sendikası’ndan geldi. Buna göre, İstanbullular bayat ekmeklerini çöpe atmak yerine fırınlardan tazesiyle değiştirebilecek. Ekmek Sanayi İşverenler Sendikası Genel Sekreteri Cihan Kolivar, Ekmek İsrafını Önleme Kampanyası’na destek vermek istediklerini ve bu yönde çalışmalara başladıklarını söyledi. Fırıncılar olarak ‘Bayat Ekmeği Getir, Taze Ekmeği Götür’ kampanyasıyla bu harekete destek vereceklerini aktaran Kolivar, ekmek israfının önüne geçilmesi yönündeki hareketlerin yerinde olduğunu, israfın Türkiye ekonomisine büyük zarar verdiğini kaydetti.

İstanbul’da 2 bin 200 ekmek fırını var

İstanbul genelinde ruhsatlı 2 bin 200 fırın bulunduğunu ve bunların sendikaya bağlı olduğunu dile getiren Kolivar, kampanyanın 20 Şubat’ta başlayacağı bilgisini verdi. ‘Vatandaşlarımız, bayatlayan ekmeklerini yarım dahi olsa tazesini aldığı fırından ücretsiz değiştirebilecek’ diyen Kolivar, vatandaşların bayat ekmekleri değiştirmek için taze olarak aldıkları fırına götürmelerinin çok önemli olduğunu, burada fırıncıların sadık müşterilerinin de ortaya çıkacağını vurguladı. Kolivar, vatandaşların yarım veya dilimlenmiş ekmek getirmeleri halinde bile tazesini alabileceklerini, ekmek 250gram olduğu için dilimler veya yarımlar 250 gramı bulduğunda vatandaşa bir taze ekmek verileceğini ifade etti.

Bayat ekmekler geri kazandırılacak

İstanbul genelindeki 2 bin 200 fırından kampanyaya karşı çıkan olmadığını, çok az sayıdaki fırının bu işe girişmeyebileceğini belirten Kolivar, Geri alınan ekmeklerin galeta unu yapılarak değerlendirildiğini belirterek, bu konuda daha hassas olunması ve dikkat edilmesi gereken yerler olduğunu aktardı. Kolivar, toplu tüketim yapılan kebapçı, restoran, otel, hastane ve kamu kuruluşları gibi yerlerin ‘ekmek israfı’ konusunda bilinçli olması gerektiğinin altını çizdi.

Ev hanımları bilinçlendiriliyor

Bayat ekmeği geri alarak ev hanımlarının bilinçlenmesi yolunda bir farkındalık oluşturacaklarını bildiren Kolivar, bir neslin bu konuda eksik büyüdüğünü, artık ilköğretim çocuklarına ekmek israfının zararlarının anlatılması gerektiğini vurguladı. Kolivar, çocuklara bu bilincin verilmesi halinde yetişen nesillerin ekmek israfı yapmayacaklarını, bunun dini yönden önemli olduğu kadar ülke ekonomisine de büyükkatkısı olacağını kaydetti.

İsrafın bilançosu

• Ülkemizde bir yılda çöpe atılan 2,1 milyar adet ekmeğin parasal değeri 1,5 milyar TL.

• Bu parayla 80 hastane, 500 okul inşa edilebileceğini biliyor muydunuz? Bir yılda çöpe atılan ekmekle 542 bin ton buğday tüketiliyor.

• Günde üretilen 101 milyon ekmek, tüketilen 95 milyon, çöpe atılan 6 milyon ekmek.

• Bir yılda toplam ekmek İsrafı 2 Milyar adet.

• Ülkemizde her yıl yaklaşık 42,5 milyar adet ekmek üretiliyor.

• Üretilen ekmeğin yaklaşık 40 milyar adeti tüketilirken, 2,5 milyar adeti ise israf ediliyor.

• İsraf edilen ekmek ülke ekonomisini yılda yaklaşık 700 milyon dolar maddi kayba uğratıyor.

• Günlük israfın 750 milyar liralık kısmı Ankara, İstanbul ve İzmir’de gerçekleşiyor.

• İstanbul’da günde 2 Milyon ekmek çöpe gidiyor.

• Ankara ve İzmir’de bu sayı yaklaşık 600 bin.

• Düşük gelir gruplarında ekmek tüketimi fazla olmasına karşın israf daha

• Gelir düzeyi yükseldikçe ekmek tüketimi azalıyor ancak israf artıyor.

• Ekmek israfında yüzde 70 oranı ile yemekhaneli işyerleri, hastane, yatılı okul, öğrenci yurdu, otel ve lokantalar ilk sırada yer alıyor.

• Ekmeğin çöpe atılmasındaki faktörler gereğinden fazla ekmek satın alınması, satın alınan ekmeğin uygun koşullarda saklanmaması ve kalitesinin düşük olması şeklinde sıralanıyor.

Ekmek israfını azaltmak için neler yapılmalı?

• İhtiyaçtan fazla ekmek alınmamalı.

• Ekmek poşette saklanmalı.

• Uzun süreli saklama amaçlanıyorsa ekmeğin derin dondurucuda ve poşet içerisinde saklanmalı.

• Ekmek dilimlenerek tüketilmeli.

• Kuruyan ekmekler israf edilmemeli içinde az miktarda su kaynayan tencerenin üzerine yerleştirilen

süzgeç üstüne konularak tüketilmeli.

• Bayatlayan ekmekler galeta unu veya kurutulmuş ekmek içi şeklinde çeşitli yemek, pasta ve tatlı yapımında kullanılmalıdır.

• Toplu yemek tüketim yerlerinde, mönüye göre ekmek siparişi verilmesi, artan ekmeklerin daha sonraki günlerde kullanılmasını sağlayacak mönü düzenlemesi yapılması önerilmektedir.

Bayatlamış ekmekler nasıl değerlendirilmeli?

Bayatlamış ekmekler küflenmediği sürece hala kullanılabilir durumdadır. Bayat ekmeklerden örneğin; Kastamonu usulü tirit, fırında pizza, ekmek salması, yumurtalı ekmek gibi yemekler hazırlanabilir.

Kastamonu usulü Tirit

Malzemeler:

750 gram dana kuşbaşı, 10 dilim bayatlamış ekmek, 1.5 litre su,1 yemek kaşığı,salça,1 adet (piyaz

doğranacak) beyaz soğan, 1 adet (kuşbaşı doğranacak)beyaz soğan,150 gram tereyağı

(Salça için)

150 gram tereyağı (Tirit’in üstüne dökmek için),1 yemek kaşığı yaprak pul biber, 1 tatlı kaşığı tuz

Hazırlanışı:

Bayat ekmekleri irice parçalar haline getirilmeli. Tepsiye sererek fırına vererek kızarıncaya kadar pişirmeli. Diğer taraftan Tencerede et ve soğanın ilave ettikten sonra suyunu salıp tekrar çekene kadar kavrulmalı. Ayrı bir tencerede tereyağını ilave edip erittikten sonra salça ile kavurmalı. Pul biberi, tuzu ve suyu da ilave ettikten sonra kaynamaya bırakmalı. Pişen eti ve piyazlık soğanı ekleyip, bu şekilde yarım saat süresince kısık ateşte pişirin. Hazırlamış olduğunuz ekmekleri tepsiye serdikten sonra karışımı ekmeklerimizin üzerine salınız. Biraz dinlendikten sonra afiyetle yiyebilirsiniz.

Arzu edenler yoğurtla da servis edebilirler