5 milyar dolarlık yatırım hacmiyle dünyanın 2. sualtı demiryolu Marmaray, Cumhuriyet’in 90. yıldönümü olan 29 Ekim’de hizmete giriyor
5 milyar dolarlık yatırım hacmiyle dünyanın 2. sualtı demiryolu Marmaray, Cumhuriyet’in 90. yıldönümü olan 29 Ekim’de hizmete giriyor. Sultan Abdülmecid’in hayali olan “Asrın Projesi” Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Japonya Başbakanı Shinzo Abe ve Romanya Başbakanı Victor Ponta ile 8 ülkeden 9 bakanın katılımıyla hizmete açılacak.
Asya ile Avrupa kıtaları arasında denizin altından kesintisiz ulaşımı sağlayacak dünyanın en büyük ve önemli projelerinden biri olan Marmaray, Cumhuriyetin 90. kuruluş yılı olan 29 Ekim’de devletin zirvesi ile dünya liderlerinin katılımıyla açılacak. Türk- Japon ortaklığı tarafından yürütülen dev proje, teknolojik alt yapısı, ekonomik büyüklüğü, demiryolu ulaşımına kazandıracağı ivme ve daha birçok yenilik bakımından şimdiden tüm dünyanın dikkatini çekmiş durumda. Marmaray Projesi, üçü yer altında olmak üzere 5 istasyondan oluşuyor. Marmaray’ın ilk istasyonu Ayrılıkçeşme, Kadıköy-Kartal-Kaynarca metro hattıyla entegre olacak.
2 kıta 4 dakika
Marmaray’da yolculuk süresi, Gebze ve Halkalı arası 105 dakika, Bostancı ve Bakırköy arası 37 dakika, Söğütlüçeşme ve Yenikapı arası 12 dakika, Üsküdar ve Sirkeci arası 4 dakika olacak. Tek yönde saatte 75 bin, günde ortalama 1 milyon 200 bin yolcu taşınması hedeflenen Marmaray’da bilet fiyatları ise şehir içi ulaşımda olduğu gibi 1,95 lira olarak belirlendi. Vatandaşlar İstanbulkart’ı, Marmaray’da kullanabilecek. Açılışın ardından Marmaray’ın işletmesi TCDD Genel Müdürlüğüne devredilecek. Kent içi ulaşımda raylı sistemlerin payını yüzde 28’e çıkaracak ve İstanbul’un trafik sorununu önemli ölçüde azaltacak Marmaray, İstanbul-Ankara Yüksek Hızlı Tren Hattı’nın yanı sıra İstanbul Metrosu’na da bağlanacak.
“Yeni İETT hatları oluşturuldu”
Marmaray’ın, Kadıköy Ayrılık Çeşmesi – Zeytinburnu Kazlıçeşme arasının işletmeye açılması ile vatandaşların şehrin çeşitli yerlerine ulaşımı sağlayacak yeni otobüs hatları oluşturuldu. Oluşturulan hatlar şöyle:
Kazlıçeşme: Marmara’yı kullanarak Anadolu Yakası’ndan gelip, Avrupa Yakasındaki son durak olan Kazlıçeşme durağında inecek yolcular diğer toplu ulaşım araçlarına entegre olabilmek için yeni oluşturulan duraktan İETT otobüsleriyle metro ve metrobüs duraklarına ulaşabilecekler.
İETT Zeytinburnu Metro – Kazlıçeşme hattı: Bu otobüs hattı ile Marmaray’dan inen yolcular Zeytinburnu-Bağcılar tramvay istasyonuna ve Zeytinburnu Metrobüs İstasyonu’na ulaşabilecek.
İETT Topkapı Cevizlibağ – Kazlıçeşme Hattı: Kazlıçeşme Marmara’dan inen yolcular Cevizlibağ Metro, Metrobüs, Topkapı- Sultançiftliği Tramvay hattı ve Topkapı istikametine bu hat ile gidebilecekler.
İETT Yenibosna – Kazlıçeşme Hattı: Bu hattı Bakırköy Sahil Yolu, Ataköy, Şirinevler, Yenibosna Transfer Merkezi’ne bağlanacaklar yolcular kullanabilecek. Halkalı yönünden gelen ve eski banliyö hattı güzergahını kullanan ve Marmaray Kazlıçeşme İstasyonu ile Yenikapı aktarma merkezine ulaşacak yolcular için ise Halkalı – Kazlıçeşme – Yenikapı – Sirkeci Hattı oluşturuldu.
Yenikapı: Marmaray’dan Yenikapı İstasyonu’nda inen yolcular için Aksaray-Havalimanı ve Aksaray- Kirazlı Metrosuna aktarma imkânı sağlayacak Yenikapı-Aksaray ring seferleri oluşturuldu. Ayrıca Yenikapı’dan geçen mevcut 19 hat 140 araç ile Taksim, Beyazıt, Eyüp gibi önemli merkezlerle entegre olunacak.
Tarihi eserler sergilenecek
Marmaray çalışmalarında yapılan arkeolojik kazılarda 35 binin üzerinde tarihi eser ile 13 batık gemi çıkarıldı. Bu tarihi değerler, Yenikapı 100 ada olarak nitelendirilen bölgede kurulacak Arkeopark’ta ve Marmaray Müzesi’nde sergilenecek. Ancak Türkiye’nin 1,5 asırlık rüyasına kavuşması o kadar da kolay olmadı. ‘Asrın Projesi’ diye de adlandırılan Marmaray’ın 153 yıllık uzun ve zorlu bir yapım öyküsü var.
Sultan Abdülmecid hayal etti
İstanbul Boğazı’nın altından geçecek bir demiryolu tüneli ile ilgili ilk düşünce 1860 yılında Sultan Abdülmecid tarafından dile getirildi. İstanbul Boğazı altından geçiş ilk olarak deniz dibi üzerine inşa edilen sütunların üzerine yerleştirilen tünel olarak planlandı. Bu fikir, izleyen dönem içerisinde daha ileri düzeyde değerlendirildi ve 1902 yılında bir tasarım geliştirildi.
Bu tasarımda İstanbul Boğazı’nın altından geçen bir demiryolu tüneli öngörülüyordu, ancak tasarımda, deniz dibi üzerine yerleştirilen bir tünelden bahsedildi. O zamandan bu yana, çok farklı fikir ve düşünceler denendi ve yeni teknolojiler tasarıma dönüştü. İstanbul Boğazı’nın altından geçen bir demiryolu toplu ulaşım bağlantısı isteği, 1980’li yılların başlarında giderek arttı ve 1987’de ilk geniş kapsamlı fizibilite etüdü gerçekleştirildi.
Çalışmalar sonucunda bugünkü projede belirlenen güzergâh, en iyi güzergâh olarak belirlendi. 1987 yılında ana hatlarıyla belirlenen proje, ilerleyen yıllarda tartışıldı ve 1995’te, daha detaylı etüt ve çalışmaların gerçekleştirilmesine ve 1987’deki yolcu talebi tahminleri dâhil olmak üzere fizibilite etütlerin güncellenmesine karar verildi.
İlk kazma 2004’te vuruldu
Bu çalışmalar 1998 yılında tamamlandı, elde edilen sonuçlar daha önceden elde edilen sonuçların doğruluğunu göstererek, projenin İstanbul’da çalışan ve yaşayan insanlara birçok avantaj sunacağını ve şehirdeki trafik sıkışıklığıyla ilgili hızla artan sorunları azaltacağını ortaya çıkardı. 1999 yılında Türkiye ve Japon Uluslararası İşbirliği Bankası (JBIC) arasında bir finansman anlaşması imzalandı.
Bu kredi anlaşması, projenin İstanbul Boğaz Geçişi bölümü için öngörülen finansmanın temelini oluşturdu ve Mart 2002’de proje için ihale dokümanları hazırlandı. Aynı yıl boğaz tüp geçişi ve yaklaşım tünelleri ile 4 istasyon inşaatını kapsayan sözleşme BC1 Demiryolu Boğaz Tüp Geçişi İnşaatı, Tüneller ve İstasyonlar işi ihale edildi, ihaleyi alan ortak girişim ile Mayıs 2004’te sözleşme imzalanarak Ağustos 2004’te Türkiye’nin 1,5 asırlık rüyası için ilk kazma vuruldu.
İlk tüp tünel 2007’de batırıldı
Marmaray’ın İstanbul Boğazı altından geçişini sağlayacak 11 tünelin ilki, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ve dönemin DLH Genel Müdürü Ahmet Arslan’ın katıldığı törenle 24 Mart 2007’de denize batırıldı. Dünyanın deniz altında en derine yerleştirilen tünellerin sonuncusu ise yine Bakan Yıldırım katıldığı törenle 23 Eylül 2008’de Boğaz’ın 60 metre altındaki yerini aldı.
İlk ray kaynağını Başbakan Erdoğan yaptı
Türkiye’nin 150 yıllık rüyasında, yeni bir dönüm noktası da 15 Ocak 2012’de Ayrılıkçeşme tünel girişinde gerçekleşti. Başbakan Erdoğan, geçen yıl 15 Ocak’ta Ayrılıkçeşme’de Marmaray’ın ilk ray kaynağını yaptı.
Başbakan Erdoğan, makinist koltuğunda
Sadece Anadolu ve Avrupa yakalarını değil, bir anlamda, Pekin ile Londra arasını kesintisiz demiryolu hattı ile birleştirecek Marmaray Projesi’nde ilk test sürüşü 4 Ağustos 2013 tarihinde yapıldı. İlk test sürüşünde makinist koltuğunda Başbakan Erdoğan oturdu. Erdoğan, kendi kullandığı trenle İstanbul Boğazı’nın altından Asya yakasından Avrupa yakasına geçti. Türkiye, 150 yıldır beklediği hayaline, binlerce işçi, 1343 teknik uzman ve mühendisin çalışmaları sonucunda Cumhuriyet’in 90. yıldönümünde kavuşacak.
