Birçok kişinin cevabını ve ne yapabileceğini bilmediği bir konuda bizleri aydınlatabilir misiniz? Belki bu vesile ile SGK’nın da çözüm için dikkati çekilmiş olur. Başka bir apartmanda ikamet eden ve tam süreli sigortalı olan bir kapıcı, aynı sokaktaki 5-10 apartmana da dışarıdan bakıyor. Sadece ekmek, gazete servisi yapıp, haftada bir temizlik yaparak, haftalık yaklaşık 8 saat, ayda 4 gün gibi çalışmış oluyor. Daha önce de bilgilendirdiniz, sözleşme yapılıp, o kadar günlük sigortası ödenecek. Bunda bir sorun yok, fakat geçmiş, diyelim 15 sene için böyle bir şey yapılmamış. Geçmiş de cezasız ödenebilir mi? Bu konuda bir düzenleme yapıldı mı, yapılması öngörülüyor mu? SGK’ya sorunca ceza ödeyeceksiniz deniyor. Bunun cezası ne kadardır.15 yıl öncede SGK’ ya saatlik veya haftalık 1 işgünü çalışmayı bildirme mecburiyeti var mıydı? Bu durumda olan binlerce kat malikine nasıl bir yol önerirsiniz? (İsmi Saklı)
15 yıl önce de bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılanlar sigortalı sayılıyordu ve çalıştıranların yasal yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerekiyordu. Ancak 15 yıl önce sosyal güvenlik bilinci bu derece olmadığından, SSK da gerekli bilgilendirmeleri ve takibini yapmadığından, özellikle sizin örneğinizdeki şekilde istihdam edilenler için sigortalama işlemleri yapılmıyordu. Bugüne geldiğimizde geçmiş dönemlere ilişkin olarak cezasız işlem yapılması mümkün değil. Bu konuda bir düzenleme yapılmadığı gibi yapılmasına ilişkin bir öngörü de yok. Ödenmeyen primler, dönemsel olarak değişen gecikme cezası ve gecikme zammı ile tahsil edilir. Verilmeyen prim belgelerine ilişkin idari para cezaları ise belgenin ilgili olduğu döneme, işverenin kendiliğinden vermesi veya SGK denetim elamanları tarafından yapılan tespit sonucu verilmesine göre asgari ücretin beşte biri ile iki katı arasında değişiyor. Diğer yandan aylık prim ve hizmet belgeleri işveren tarafından verilmeyen ve çalıştıkları kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş yıl içerisinde hizmet tespit davası açabiliyorlar. Çalıştıklarını, alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, mahkeme kararında belirtilen çalışma sürelerine ilişkin primlerin gecikme cezası ve gecikme zammı ile ödenmesi gerekiyor. Verilmeyen prim belgeleri ile ilgili olarak da idari para cezası uygulanıyor.
Çalışmanın mahkeme kararı olmaksızın ve kayıt ve belgelere dayanmaksızın kurum tarafından tespit edilmesi halinde ise en fazla tespitin yapıldığı tarihten geriye yönelik bir yıllık süreye ilişkin kısmı dikkate alınıyor.
