Fert başına düşen, GSYH rakamlarında 2017 yılında 10.597 USD olan rakamın, 2018 yılında 9.632 USD ye düşmesi çok önemsenmese de bu gelirin bölgesel olarak Doğu ve Güney Doğu Anadolu’da çok daha aşağıda olduğu ve gelir dağılımında adaletin tesisi meselesinde ülke olarak büyük sıkıntılarımızın olduğu bir gerçektir.
Dış borçlanmadaki faiz oranlarının yüksekliği ve Türkiye’nin dış borçlanmada en yüksek faiz ödeyen ülkeler içinde olması diğer önemli bir husustur.
İşsizlik rakamları 2019 ilk çeyreğinde %13,5 seviyelerine çıkmıştır.
Türk parasının son bir yıl içinde döviz karşısında %40 civarı değer kaybetmesi diğer önemli bir problemdir.
Cari açığın azalması; ilk bakışta iyi bir görüntü verse de bu düşüşün ekonominin küçülmesinden kaynaklandığını savunan görüşler vardır.
Ekonomi aslında anlaşılması zor bir olgu değildir. Ürettiğinizden çok tükettiğiniz takdirde arızalar ve sorunlar kaçınılmazdır.
Diğer taraftan “Ekonomi niçin vardır?” sorusunun en net bir cevabı da “İnsan için vardır” cümlesidir.
Her ekonomik aksiyon olumlu ya da olumsuz insana yansır. Bu bakış açısından şöyle bir sıralama dahilinde bir sorgulama yapmakta hem fayda vardır hem de zaruret vardır.
- Gelir dağılımı
- Demokrasi
- Hukukun üstünlüğü
- İnsan haklar
- Basın özgürlüğü
- Eğitim kalitesi
- Sağlık kalitesi
- Kadın hakları
- Çocukların ve kadının iş gücüne katılma oranı
- İş güvenliği
- Sigortasız çalıştırılan iş gücü
- Sendikal haklar
- Sağlıklı beslenme hakkı
- Vergide adalet
- Kayıt dışı ekonomi
Dünyanın en gelişmiş ilk 20 ülkesi arasında yer alan ülkemizin; yukarıda yer alan bu ölçütler açısından maalesef gelişmemiş ülkeler sıralaması içinde yer bulduğunu da ifade etmek zorundayız.
Ülkemizin gerek sanayi gerek turizm ve gerekse tarımda daha çok ve daha fazla ve kaliteli üretmek, tükettiğinden çok daha fazla üretmek, ithal ettiğimizden fazlasını ihraç etmek, ödemeler dengesinde cari fazla vermek, dış borçları makul ve önemsiz bir seviyeye indirmek, kayıt dışını önleyip gelir dağılımı ve vergide adaleti sağlamak gibi hedefleri devam etmelidir ve bu hedefler asla hayal olmamalıdır.
