Ankara keçisi olarak bilinen Angora’dan elde edilen tiftik dünya moda sektörünün paha biçilemeyen ürünü olarak değerlendiriliyor.
Ankara keçisi olarak bilinen Angora’dan elde edilen tiftik dünya moda sektörünün paha biçilemeyen ürünü olarak değerlendiriliyor. Angora yetiştiriciliğinin en elverişli olduğu illerin başında Kastamonu gelirken bu durum avantaja çevrilemiyor.
Ülkemiz tiftik üretim tarzının geleneksel yöntemleri aşamaması ve üreticilerin şirketleşerek ticari bir işletmeye dönüşememesi Türk tiftiğini bitme noktasına getirdi. Tüm dünyada özellikle tekstil sektöründe altın değerinde öneme sahip olması nedeniyle üstün teknolojilerle üretilen Ankara keçisinin, anavatanı Ankara ve çevresinde sayısı hızla düşüyor. Ekonomik değeri kadar Türk kültürünün de önemli bir parçası olan tiftik üretiminin tamamen yok olmasının önlenmesi büyük önem taşıyor.
Angora sayısı ülkemizde 4 milyondan 350 binin altına düşerken, yıllık üretim de 10 bin tondan 150 tona kadar geriledi. Bu durum ülkemiz tiftik ihracatı bir yana tiftik ithalatçısı durumuna getirdi.
Dünya tiftik üretiminin tartışmasız lideri olan Güney Afrika Cumhuriyeti üretimin yüzde 60’ını tek başına gerçekleştiriyor. Güney Afrika Cumhuriyeti’ni sırasıyla ABD, Lesotho, Avustralya, Arjantin, Türkiye ve Yeni Zelanda takip ediyor.
Kastamonu da üretilebiliyor
Ankara’nın; Ayaş, Beypazarı, Çamlıdere, Çubuk, Güdül, Kızılcahamam, Nallıhan ve Polatlı bölgelerinde yaygın olan keçi türü Konya, Eskişehir, Afyon, Çankırı, Kastamonu, Yozgat, Çorum, Niğde, Kırşehir ve Bolu’da da yetiştiriliyor.
Ağırlığı 25-35 kilo arasında değişen Ankara keçisi, 150 günlük bir gebelikten sonra tek yavru doğuruyor. Genellikle yılda bir kez kırkılıyor. Türkiye’de hayvan başına tiftik verimi 1-3 kilo, yılda iki kez kırkıldığı Güney Afrika Cumhuriyeti ve ABD’de hayvan başına 4.5-5 kilo tiftik verimi elde ediyor. Ülkemiz de ise ergin dişi keçilerden yıllık 3 kilo. Tekelerden 6 kiloya kadar tiftik elde ediliyor. Tiftik keçileri küçük yapılı keçi ırklarından olup, ergin dişi keçilerin canlı ağırlığı 35, tekelerin de 45 kiloyu buluyor.
En büyük tüketimi tekstil sanayinde
Ankara keçisinin yünü olan tiftik, hayvansal kaynaklı elyafın “special kıl elyafı” bölümünde yer alıyor. Gerek üretimin fazlalığı, gerekse sahip olduğu bazı özellikler nedeniyle tiftik, bu gurupta incelenen kaşmir, alpaka, deve tüyü, keçi kılı gibi hayvansal elyafın başında bulunuyor. Bugün dokuma sanayiinde yapağıdan sonra en çok kullanılan ve aranılan bir elyaf olduğu rahatlıkla söylenebilir. Bir tekstil elyafı olmakla birlikte, genelde dokuma sanayiinde saf olarak kullanılmaz. Pamuk, yün, tabii ve akrilik gibi suni elyaflarla değişik oranlarda karıştırılarak kullanılır. En büyük tüketimi tekstil sanayiindedir. Kumaşlarda, lüks battaniyelerde, halıcılıkta, trikotaj endüstrisinde, peruk ve oyuncak sanayiinde ve paraşüt ipi yapımında kullanılıyor.
Dünyada moda adına ne varsa ondan soruluyor
“Battaniye, peruk, oto döşeme, banyo takımı, yatak örtüsü, takım elbise, spor giyim, çocuk çorapları, kazak ve yelek,, oto iç astarları, örme eşyalar, üniforma, şal, pelerin, oto brandası hırka, halı, paspas, günlük giysi, merasim elbisesi, perde, sahne döşemesi, elbise süs şeritleri, yastık kılıfları, iç çamaşır, kadife, oyuncak tüyleri koltuk döşeme, yorgan, yanmaz battaniye, bayraklar, ayakkabı astarı, eldiven, şapka, eşarp, havlu, bornoz, çorap, bebek çorabı, kord bezi, palto, boya fırçası, boya rulosu, etek, bebek oyuncağı, masa örtüsü, atkı, seccade, uçak battaniyesi, kravat, yağmurluk, kadın çamaşırı” gibi çok sayıda alanda kullanılan tiftik dünyada vazgeçilmeyecek ürünler arasında yer alıyor.
**
Ülkemizde üretilen tiftik ‘Esas Tiftikler’ ve ‘Tali Tiftikler’ olmak üzere iki ana gruba ayrılıyor.
Esas Tiftikler
• Birinci oğlak
• İkinci oğlak
• İnce tiftik
• İyi tiftik
• Sıra tiftik
• Kastamonu tiftiği
• Konya dağ tiftiği
• Konya ova tiftiği
• Çengelli tiftiği