Rıfat Ilgaz’ın 7 Temmuz 1993 yılındaki vefatının ardından 22 yıl geçti

Türk edebiyatının önemli kalemlerinden Rıfat Ilgaz’ın 7 Temmuz 1993 yılındaki vefatının ardından 22 yıl geçti.

Gönlümüzde Hababam Sınıfı’nın yazarı olarak insanların gönlüne taht kuran Ilgaz’ın çeşitli türlerde 60’tan fazla kitabı basılmıştır.

Hayatı zorluklar, hastalıklar ve sürgünlerle geçen yazarın 82 yaşındaki ölümüne sebep, Sivas Madımak Olayı’nın ardından yaşadığı derin üzüntü gösterilmektedir. Naaşı Zincirlikuyu Mezarlığı’nda bulunmaktadır.

Rıfat Ilgaz’ın Hayatı

Bartın nüfusuna kayıtlı Rıfat Ilgaz, 7 Mayıs 1911’de Kastamonu’nun Cide ilçesinde dünyaya geldi. 1930 yılında Kastamonu Muallim Mektebini bitirdikten sonra 6 yıl ilkokul öğretmenliği yaptı.1938’de Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü’nden mezun oldu. Bir süre Türkçe öğretmeni olarak çalıştı.

Sık sık kapatılan “Markopaşa” başta olmak üzere çeşitli dergilerde çıkan yazıları ve kitapları nedeniyle hayatının çeşitli evrelerinde gözaltına alındı veya farklı sürelerle tutuklu kaldı.1940’da Gığır, Oluş, Ulus, Güneş, Yücel, Varlık, Hamle ve Yeni İnsanlık dergilerinde şiirleri çıktı ve aynı yıl Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümüne girdi. Ömer Faruk Toprak ile 9 Eylül 1942’de Yürüyüş dergisini çıkardı ve bu dergide Orhan Kemal, Sait Faik, Cahit Irgat, A. Kadir, Nazım Hikmet ile birlikte çalıştı.1943’de ilk kitabı “Yarenlik”i yayınladı.

Ocak 1944’te “Sınıf” adlı ikinci şiir kitabını çıkardı ama bu kitap sıkı yönetim nedeniyle toplatıldı ve Ilgaz tutuklandı.

1950’li yıllarda llgaz gazetecilik yapmaya başladı. Turhan Selçuk ve İlhan Selçuk’un çıkardığı Dolmuş Dergisi’nde “Stepne” takma adıyla yazılar yazdı. Hababam Sınıfı, Pijamalılar (Bizim Koğuş), Don Kişot İstanbul’da bu dergide dizi olarak yayınlandı.

İlk denendiğinde sansüre takılan Hababam Sınıfı, Umur Bugay’ın senaryosuyla sansürden geçti ve Ertem Eğilmez’in yönetmenliğinde çekildi. Fakat yazar bu durumdan hoşnut değildi, çünkü sansürden geçmeyi başaran senaryo eserin bütün toplumsal eleştirilerinden arıtılmış ve sadece eğlencelik bir komedi haline getirilmişti. Fakat film halk tarafından çok sevilmişti. Filmin başarısından sonra 6 yeni film daha yapıldı.

Ilgaz 1974’de emekli oldu ve doğum yeri olan Cide’ye yerleşti. Ancak burada geçmişin izleri onu bırakmadı. 12 Eylük 1980 öncesi ve sonrasında evine sık sık askeri baskınlar düzenlendi. Yazar son olarak 1981’de Kastamonu’da gözaltına alınıp sorgulanmasının ardından Oğlu Aydın Ilgaz ile yaşamak üzere İstanbul’a döndü. Ölümüne kadar yazmaya devam etti.

Aydın Ilgaz babasının 1993’te Sivas’ta Madımak Oteli’nde yakılan arkadaşlarını sayıklayarak olaydan 4 gün sonra üzüntüsünden öldüğünü söyledi.

Kastamonu ve Rıfat Ilgaz

Doğduğu ve yetiştiği kent olan Kastamonu’ya bağlılığını her fırsatta dile getirmiş olan Ilgaz, soyadı devrimiyle kendine bu kentin en büyük simgesi olan Ilgaz Dağlarının ismini soyadı olarak seçti (1934). Özellikle doğduğu Cide’nin kültürüne ve insanına yapıtlarında yer verdi. Sarı Yazma, Yıldız Karayel, Halime Kaptan ve Karadenizin Kıyıcığında gibi romanlarında bu yöreyi tema olarak aldı.

Rıfat Ilgaz’ın Kastamonu ile ilgili yönlerini en iyi veren kaynaklardan biri, onunla tanışıp birlikte çalışmalar yapmış olan Mehmet Saydur’dur. Ilgaz üzerine birçok araştırması olan yazar, onunla anılarını Rıfat Ilgaz’lı Yıllar adlı eserinde yazmıştır.

Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/R%C4%B1fat_Ilgaz
http://www.haberturk.com/kultur-sanat/haber/966625-rifat-ilgazin-olum-yildonumu