Vaka denetimlerini ve temyizleri İstinaf mahkemelerinin üstlenmesiyle Danıştay ile Yargıtay’ın üye sayısı azalacak.
İstinaf mahkemelerinin devreye girmesi için 2004 yılından bu yana yürütülen çalışmalar bu yıl 20 Temmuz’da nihayete erecek. Vaka denetimlerini ve temyizleri İstinaf mahkemelerinin üstlenmesiyle Danıştay ile Yargıtay’ın üye sayısı azalacak.
Konu ile ilgili Şerife Bacı Öğretmenevi Toplantı Salonunda açıklama yapan TBMM Adalet Komisyonu Başkanvekili ve Kastamonu Milletvekili Hakkı Köylü hazırladıkları yasa tasarısıyla Yargıtay’ın yapısının değiştirileceğini söyledi.
İstinaf Mahkemelerinin 20 Temmuz’da 7 ilde faaliyete geçeceğini bildiren Hakkı Köylü, “Yargıtay bundan sonra vaka denetimi yapmayacak. Yargıtay sadece hukuk denetimi yapacak” dedi.
Bölge adliye mahkemelerinin ikinci derece yargı mahkemesi olacağını ifade eden Köylü, şöyle devam etti:
“Türkiye’de tek derece yargı sistemi vardı. Öncelikle her bölgeye bir tane olmak üzere 7 bölgede 7 tane bölge adliye mahkemesi kuruldu. Bir ay sonra bölge adliye mahkemesi eski adıyla istinaf mahkemesi başka bir deyişle 2. derece yargı mahkemesi faaliyete geçecek. Bütün temyizler Yargıtay’a gidiyordu. Şimdi bütün temyizler bölge adliye mahkemesine gidecek. İdari yargıda da bölge idare mahkemesine gidecek. Orada verilen kararların büyük bir kısmı kesin.”
Köylü bu sayede Yargıtay’a şimdiye kadar giden dosyaların en az yüzde 80’inin gitmeyeceğini belirterek, “Danıştay için de aynısı geçerli. Şu halde bugünkü konumuyla 500’ü aşkın üyesi 50’ye yakın dairesi bulunan bir Yargıtay’a veya Danıştay’a ihtiyaç yok. Danıştay ve Yargıtay üyeleri azaltılacak. Yargıtay bundan sonra vaka denetimi yapmayacak. Yargıtay sadece hukuk denetimi yapacak. Yargıtay bir içtihat mahkemesi olacak. Böyle bir düzenlemeye ihtiyaç vardı. Yargıtay ve Danıştayın daire ve üye sayısı düşürülecek. Lakin buralarda görev yapan hakimler birinci sınıf hakimler. Bu yüzden birinci bölgede görev yapacaklar. Hakimlerin bir alt bölgeye gönderilmesi ancak bir disiplin cezasıyla olabilir. Böyle bir ceza olmayacağı için yine birinci bölgelere atanacaklardır. Bütün üyeler yeniden atanacak. Öncelikle tamamı mevcut üyelerin içerisinden atanacak” dedi.
Köylü, ayrıca terör suçlarına sadece İllerdeki Ağır Ceza Mahkemelerinin bakabileceğini ifade ederek, yerel mahkemelerinde siyasi partiler hakkında karar verme yetkisinin olmadığını kaydetti.
Kastamonu bölge mahkemesi şimdilik yok!
Yasa tasarısıyla birlikte İstinaf Mahkemelerinin kurulacağı muhtemel illeri de açıklayan Hakkı Köylü, “Bu iller Erzurum, Adana ya da Antalya, Ankara, İzmir, İstanbul, Samsun ve Van ya da Diyarbakır’da İstinaf Mahkemeleri kurulacak. Şimdilik böyle başladı, ilerleyen dönemlerde İstinaf Mahkemelerinin sayısı arttırılacak” dedi.